Fiili Dolaşımdaki Pay Oranı Nasıl Hesaplanır?

Fiili Dolaşımdaki Pay Oranı Nasıl Hesaplanır?
Fiili Dolaşımdaki Pay Oranı Nasıl Hesaplanır? Fiili dolaşımdaki pay oranı kurumlardaki sermaye bildirimleriyle ilgili bir konudur. Pay oranı hesaplamasında yakın geçmişte SPK önemli değişikliklere imza atmıştır. Yeni düzenlemelerin amacı fiili dolaşımdaki pay oranı ile ilgili açık kapalı işlemleri düzene sokmaktır.
Fiili Dolaşımdaki Pay Oranı Nedir?
Fiili dolaşımdaki pay oranı halka açıklık oranına yakın bir kavram olsa da ondan epey farklıdır. Neden bu terimin ortaya çıktığı konusunu dikkate almak gerekir. Belirli bir sermaye değeri olan şirket düşünüldüğünde, örnekler üzerinden açıklama yaparak durumu daha iyi şekilde aktarmak mümkün olacaktır.
30 milyon sermayeli şirkette halka açılan kısım 15 milyonsa ve kalan kısım ortaklara dağıtılabilir. Yarı yarıya olan dağıtım durumu zorunluluk içermemektedir. Yani başka şirketlerde ne kadarın halka açılacağı ve ortaklara kalacağı örneği değişebilir.
Halka Açılan Pay Oranı İçin Nereye Başvurulur?
Halka açılan pay oranı için SPK başvurusu yapılmaktadır. SPK açılımı Sermaye Piyasası Kurulu’dur. Sermaye Piyasası Kurulu kurumların ve piyasaların genel işleyişiyle ilgili merkezi karar verme yetiksine sahip bir yapıdır. Yatırım yapan sermaye sahiplerinin etkin bir şekilde çalışmasına katkı sağlamayı amaçlar. Belirli kurallar çerçevesinde işlemlerin gerçekleşmesini sağlayacaktır.
Borsada İşlem Görmesi İçin Kotasyon Başvurusu
Borsada işlem görmesi için kotasyon başvurusu yapılacağında Borsa İstanbul başvurusu olmalıdır. Sermaye piyasasındaki bu durum için başvuru yapılırken şirket sermayesinin tamamının kapsama alınması gerekmektedir. Kotasyon başvurusu yapanlar için örnek bir rakam söylenirse, 30 milyon sermayenin tamamıyla işlem başvurusu yapmalıdır.
Merkezi Kayıt Mkk
Merkezi kayıt işlemlerinde sermaye miktarıyla ilgili başka bir duruma daha değinmek gerekmektedir. Bu alanda tüm sermayeyi gösteren senetlerin bir kısmı açık gösterilirken bir kısmı ise işleme kapalıdır.
Halka açık olanların tamamında statü işleme açık olarak tanımlanmaktadır. Halka açık olmayanlar da işleme kapalı statüdeki senetler olarak tanımlanmaktadır. Ancak bu senetler her zaman işleme kapalı olmak zorunda değildir. İşleme açık olarak kullanılacağında MKK başvurusu yapılır ve kabul edilmesi halinde işleme açık bir senet kullanımı sağlanır.
MKK başvurusu yapacak olan bir hisse senedi sahibi, hak ettiği veya istediği kısmı işleme açık hale getirebilir. Kendi payı için talepte bulunurken yasal olarak belgelenebilecek bir hak ediş, ortaklık göstergesi olması zorunludur.
Fiili Dolaşımdaki Pay Oranı Nasıl Hesaplanır?
Fiili Dolaşımdaki Pay Oranı Nasıl Hesaplanır? Bir ortak kendi payını bir kısmını işleme açıp kalanı işleme kapattığında görünen kısımda farklar olabilir. Açık olan bölüm fiili dolaşımda görülecektir. Bu gibi örneklere sıkça rastlanmakta ve etkileri bakımından ayrıca değerlendirme yapılabilmektedir. Fiili dolaşımdaki pay oranı halka açık olan kısımdaki yasal görünümlü bölümle beraber hesaba katılmalıdır.
- Yasal açıdan işleme açık olan bölümün tamamının paya dahil edilmemesi durumunda resmi göstergeler konusunda sorun çıkabilir. Yapılacak işlemlerin türüne göre, yatırımlardaki resmi göstergeler bakımından açık kapalı işlem karmaşası cezai işlemlere bile neden olabilir.
- Yetkili kurumların denetimlerinde pay oranı hesaplamasında tam göstergeler önem kazanmaktadır. Sermaye pay oranı farklı gösteriliyorsa şeffaflıkla ilgili yasal prosedürlere uygun olmamaya bağlı sorunlar yaşanabilir.
Bir firma, toplam hisse senetleri sermayesinde fiili dolaşımdaki pay için başvuru yaparken ne kadar kullanım olacaksa bunu belirtmelidir. Fiili Dolaşımdaki Pay Oranı Nasıl Hesaplanır?
Fiili Dolaşım Oranı Kaç Olmalı?
Şirketlerin bilmesi gereken önemli bir konu, fiili dolaşım oranının kaç olması gerektiğidir. 2021 senesinde gelen sınırlama ile %5 oranından aşağıdaki firmaların 5’in üzerine çıkarmaları gerekmekteydi. Yeni durumda oranları yükseltmek isteyen kişiler için Borsa İstanbul ve diğer ilgili kurumlardan geçerlilik bilgisi alınabilir.
Pay hakkı bulunan ortak yakınları, paydan para alırsa firmanın tüm sermayesini etkileyen bir süreç vardır. Senetlerden pay alan ortak yakınları aslında halka açık bir kullanım değil kendi içlerinde bir kullanım yapmış olur. SPK bu durumla ilgili olarak 2010 senesinde fiili dolaşımdaki pay kavramını gündeme getirmiştir. Fiili dolaşımdaki pay oranı MKK’ ya kendi kullanım dışı oranla bildirilebilir.